Khó khăn trong xử lý đối tượng vi phạm pháp luật có hoàn cảnh gia đình éo le

Hiện nay, chủ thể thực hiện hành vi vi phạm pháp luật về trật tự xã hội gồm nhiều thành phần, độ tuổi, trong đó, có những người có hoàn cảnh éo le, khó khăn trong cuộc sống. Việc phòng ngừa, phát hiện, xử lý đối tượng phạm tội và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội đối với những người có hoàn cảnh éo le, khó khăn trong cuộc sống còn gặp rất nhiều khó khăn.

Ngày 15/4/2024, Công an TP Cẩm Phả tiếp nhận trình báo của bà Phạm Thị Tân, sinh năm 1958, trú tại phường Cẩm Trung, TP Cẩm Phả, về việc rạng sáng ngày 13/4/2024, khi đang ngồi bán xôi tại đường Thanh Niên, phường Cẩm Thành, TP Cẩm Phả, bà bị một thiếu niên cướp giật 1 chiếc điện thoại di động.

Ngay sau khi tiếp nhận tố giác của bà Phạm Thị Tân, Công an TP Cẩm Phả đã triển khai lực lượng, biện pháp, khẩn trương xác minh, truy tìm đối tượng. Qua đó xác định được đối tượng tên N.T.Đ, sinh năm 2011, trú tại phường Cẩm Bình, TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh và triệu tập Đ về trụ sở làm việc.

Quá trình làm việc với cơ quan Công an, Đ khai nhận: Khoảng 5 giờ sáng, ngày 13/4/2024, sau khi đi chơi điện tử về, thấy bà Tân đang ngồi một mình bán xôi có sử dụng 1 chiếc điện thoại di động cảm ứng, Đ đã đến hỏi mượn điện thoại của bà với lí do gọi cho bố, mẹ. Sau khi bà Tân mở khóa điện thoại cho Đ mượn, Đ đã cầm chiếc điện thoại bỏ chạy và đem bán cho một quán cầm đồ tại phường Cẩm Trung, TP Cẩm Phả với số tiền 800 nghìn đồng lấy tiền tiêu xài cá nhân.

Ngoài ra, Đ cũng khai nhận rằng, ngay ngày hôm sau, 14/4, cũng với thủ đoạn mượn điện thoại, Đ đã cướp giật thành công được 1 chiếc điện thoại cảm ứng của 1 thiếu niên sinh năm 2012 tại khu vực phường Cẩm Thành, TP Cẩm Phả. Khi chưa kịp mang chiếc điện thoại này đi cầm cố thì Đ bị Công an thành phố triệu tập làm việc.

Bố, mẹ bỏ nhau, N.T.Đ đăng kí thường trú cùng ông nội nhưng từ tháng 3/2024, Đ đã bỏ nhà đi lang thang và bỏ dở con đường học tập. Đ thường xuyên chơi điện tử qua đêm, vay tiền bạn chơi bời, tiêu xài.

Do Đ chưa đủ tuổi để áp dụng các biện pháp xử lý hình sự, nên Công an TP Cẩm Phả đã liên lạc với gia đình để bảo lãnh cho Đ. Tuy nhiên, bố, mẹ, ông, bà nội, ngoại, người thân đều không đồng ý. Người thân của Đ cho biết đã giáo dục Đ nhiều lần, nặng có, nhẹ có, nhưng Đ không lắng nghe, không sửa chữa; ông, bà hai bên đều đuổi Đ đi, không nhận Đ làm cháu. Bố Đ đi làm ăn xa, khi biết việc cũng không nhận con.

Sau đó, dưới sự giải thích, thuyết phục của lực lượng Công an, mẹ Đ đã đồng ý đến bảo lãnh cho Đ, tuy vậy mẹ Đ cho biết việc giáo dục Đ là rất khó khăn và bày tỏ sự bất lực.

Trên địa bàn TP Cẩm Phả, hiện còn những trường hợp khác có hoàn cảnh gia đình éo le (bố, mẹ mất hoặc bỏ nhau, đang chấp hành hình phạt tù hoặc thường xuyên xảy ra mâu thuẫn, gia đình khó khăn về kinh tế, nợ nần, người mắc các bệnh tâm thần, loạn thần, sang chấn thần kinh…) tiềm ẩn dễ bột phát gây ra các hành vi phạm tội do nguyên nhân xã hội. Những trường hợp như N.T.Đ rất dễ tái phạm.

Để phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến người có hoàn cảnh gia đình éo le, khó khăn trong cuộc sống, đặc biệt là số đối tượng thanh thiếu niên, thời gian qua, Công an TP Cẩm Phả đã chỉ đạo Đội Cảnh sát hình sự phối hợp với Công an các xã, phường rà soát, lập danh sách các đối tượng trong diện có hoàn cảnh gia đình éo le, khó khăn trong cuộc sống, dễ bột phát gây ra các hành vi phạm tội do nguyên nhân xã hội để quản lý, xây dựng phương án, phối hợp với chính quyền địa phương triển khai các biện pháp phòng ngừa người có biểu hiện loạn thần, “ngáo đá” xâm phạm trật tự xã hội.

“Qua đấu tranh, xử lý các trường hợp xâm phạm trật tự xã hội trong thời gian qua, có thể thấy vai trò của gia đình là rất quan trọng trong việc giáo dục và hình thành nhân cách con người. Ở những gia đình không hoàn chỉnh, hoàn cảnh khó khăn, éo le, túng quẫn, thiếu thốn về tình cảm gia đình... dễ khiến thành viên trong gia đình không có được sự chia sẻ, kèm cặp, giáo dục kịp thời, dễ có những suy nghĩ, lối sống tiêu cực, bất cần, buông thả, nhất là đối với thanh thiếu niên, học sinh, khi bị kích động, lôi kéo có thể dẫn đến vi phạm pháp luật”, Trung tá Lê Hữu Thắng, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an TP Cẩm Phả cho biết.

Do đó, rất cần sự vào cuộc của gia đình, các ban, ngành, đoàn thể và toàn xã hội quan tâm, kịp thời giáo dục, hỗ trợ, động viên, chia sẻ, tạo việc làm cho các các đối tượng vi phạm pháp luật có hoàn cảnh éo le; kịp thời đưa đi điều trị nếu cần điều trị bệnh; tạo môi trường và lối sống lành mạnh... để góp phần hạn chế điều kiện phát sinh tội phạm về trật tự xã hội.